Autorzy naszych lektur Molnar

 Autorzy naszych lektur

  Ferenc Molnar

Urodził się 12 stycznia 1878 w Budapeszcie jako Ferenc Neumann, w zamożnej zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Jego ojciec, Mór Neumann, był znanym i szanowanym lekarzem wojskowym; matka Jozefa była miłośniczką literatury i sztuki. W dzieciństwie bardzo dużo czytał, co było swoistą ucieczką przed nudą i monotonią rodzinnego życia. W 1895 ukończył gimnazjum kalwińskie, zdając z wyróżnieniem egzamin maturalny. Dalszą naukę chciał kontynuować w szkole oficerskiej, jednak zgodnie z sugestią ojca podjął studia prawnicze, najpierw na Uniwersytecie w Budapeszcie, a później w Genewie, gdzie otrzymał dyplom. Po powrocie do Budapesztu zmienił nazwisko na Molnár (węg. „młynarz”).
Jeszcze w okresie studiów nawiązał współpracę z budapeszteńskimi gazetami i jako korespondent relacjonował z Genewy głośne wówczas wydarzenia ze świata nauki i polityki.
Reportaże Molnára zaczęto systematycznie drukować za granicą, m.in. w „Berliner Tagesblatt” i wydawanym przez koncern Hearsta „New York Americans”, co nadało rozpędu jego dziennikarskiej karierze.

Poza pracą dziennikarską zajmował się też przekładami z literatury francuskiej, a po 1897 przede wszystkim własną twórczością literacką, którą zapoczątkowały publikacje pierwszych opowiadań. Do 1914 stał się znanym i cenionym pisarzem i dramaturgiem, autorem bestsellerowej powieści Chłopcy z Placu Broni oraz ośmiu sztuk teatralnych,które odnosiły ogromne sukcesy w kraju i poza jego granicami.
Powieść Chłopcy z Placu Broni została przetłumaczona na 43 języki i wydana w setkach tysięcy egzemplarzy. Doczekała się też siedmiu adaptacji filmowych. 

Wybuch I wojny światowej przerwał passę teatralnych sukcesów. Mimo wady wzroku – niedowidział na jedno oko i stale nosił monokl – został korespondentem wojennym na pierwszej linii frontu wschodniego w Galicji. Opisywał m.in. miejsca najkrwawszych bitew (pod Limanową i na przełęczy Dukielskiej) oraz odbicie z rąk Rosjan Przemyśla i Lwowa. Jego relacje – na pół reporterskie, na pół literackie, łączące dziennik osobisty z zapiskami wojennego korespondenta – cieszyły się ogromnym zainteresowaniem czytelników.

Lata powojenne to dalsze pasmo literackich sukcesów Molnára i licznych nagród oraz wyróżnień, które otrzymywał za swoją twórczość.

Po dojściu Hitlera do władzy zakazano w Niemczech wystawiania sztuk Molnára ze względu na jego żydowskie pochodzenie. Narastający antysemityzm skłonił go do emigracji. W połowie lat 30. XX wieku wyjechał do Szwajcarii. 31 grudnia 1939 wsiadł na statek, który zawinął do Nowego Jorku w dniu jego 62. urodzin, 12 stycznia 1940. W Nowym Jorku zamieszkał w Hotelu Plaza. Pobyt na emigracji był dla niego wygnaniem, jednak nigdy nie wrócił na Węgry, ponieważ jego stosunek do komunizmu był tak samo wrogi, jak do faszyzmu. Nowojorski Hotel Plaza stał się jego domem aż do śmierci. Pod koniec życia Molnár podupadł na zdrowiu. W 1943, gdy świat usłyszał o Holocauście, Molnár dowiedział się, że setki jego przyjaciół i znajomych zostało zamordowanych. Pod wpływem tej traumy doznał rozległego zawału. Chorował również na raka żołądka, który był przyczyną jego śmierci. Zmarł 1 kwietnia 1952, w Nowym Jorku. Został pochowany w obecności rabina na nowojorskim Linden Hill Methodist Cemetery.